In het diaconaal project Meer voor Minder vraagt de diaconie uw aandacht voor armoedeproblematiek in Zwolle. Wat betekent armoede concreet voor mensen? Jan Pijnaker vond hierover informatie die we graag aan u doorgeven. Hoewel de coronacrisis zeker van invloed zal zijn op deze gegevens is het hier geschetste beeld van de armoedeproblematiek toch verhelderend.
Kloof tussen arm en rijk
De rijkste 10 procent van de mensen verdiende in 2019 negen keer zoveel als de armste 10 procent. Dat was in de jaren 80 nog zes keer. Het grootste verschil in welvaart zit in de vermogensongelijkheid. De rijkste 10 procent heeft 64 procent van dit vermogen in handen, waardoor 36 procent overblijft voor de 90 procent overige huishoudens. De onderste 60 procent van de huishoudens bezit 1 procent van het totale vermogen in Nederland. Een aanzienlijk deel van deze huishoudens heeft bovendien een negatief vermogen. De 10 procent huishoudens met de laagste vermogens hebben per saldo een negatief vermogen van 51 miljard euro.
Armoede raakt mensen diep
Armoede heeft grote invloed op het leven van mensen en op hun identiteit. Vooral huishoudens die al 4 jaar of langer een laag inkomen combineren met schulden hebben het moeilijk. Armoede maakt de kansen op opleiding, gezondheid, wonen, werk en relaties beduidend kleiner. Mensen in armoede doen minder vaak mee aan activiteiten, vanwege kosten voor vervoer, cadeaus, contributies en etentjes. Bijkomende problemen van armoede zijn verslaving, vereenzaming, criminaliteit, dak- en thuisloosheid. Mensen in armoede geven aan het moeilijk te hebben met zorgen over het heden, stress rond overleven, uitzichtloosheid en verlies aan toekomstperspectief.
Armoede is niet altijd zichtbaar
Er is veel “stille” armoede: het is vaak niet zichtbaar dat mensen hun huur niet meer kunnen betalen of kinderen zonder ontbijt de deur uit moeten. Het sociale vangnet in Nederland wordt steeds kleiner. Steeds meer mensen moeten een beroep doen op maatschappelijk werk, ouderenzorg, sociale uitkeringen, jeugdzorg, studiefinanciering, ondersteuning van kerken enz. Door de voortdurende bezuinigingen worden deze voorzieningen steeds minder toegankelijk.
Kinderen in armoede
In totaal leefden in 2017 ruim 277.000 minderjarige kinderen in een huishouden met een laag inkomen, duizend minder dan het jaar ervoor. De vanaf 2014 dalende trend in het risico op kinderarmoede zet daarmee niet overtuigend door. Bijna 110.000 kinderen maken al zeker 4 jaar deel uit van een huishouden met een laag inkomen. Dit waren er 5.000 minder dan in 2016 (CBS).
Werk geeft geen garantie
Een groep die vaak wordt vergeten zijn de mensen die een betaalde baan hebben, maar te weinig verdienen om van rond te komen. Hoe beperkter de werkweek, hoe hoger de kans op armoede. Werk wordt als het middel gezien om uit de armoede te komen. Van alle volwassenen in armoede heeft een derde betaald werk als belangrijkste eigen inkomstenbron.
Bronvermelding: Diakonia: december 2019. Alle genoemde cijfers en feiten zijn afkomstig uit een onderzoek door het Centraal Plan Bureau en van het Centraal Bureau voor de Statistiek.
